Je gaat naar Italië en je wil je daar integreren, dan zullen deze tien geboden je heel veel leren.
1. GIJ ZULT NIET SPREKEN ZONDER GEBAREN
Toegegeven, de grammatica en de spelling van de Italiaanse taal zijn niet altijd logisch en dat kan een probleem lijken voor wie de taal wil leren. In werkelijkheid hoeft dit echter helemaal geen probleem te zijn. Het gaat immers maar om een bijkomstigheid voor wie zich echt wil duidelijk maken in het Italiaans. De essentie van het Italiaans zit immers niet zozeer in de gesproken of geschreven taal, maar in de gebarentaal. Leg de grammaticaboeken dus gerust aan de kant en concentreer je op de essentie: de typische handgebaren. Zorg ervoor dat je in elk geval de ‘what the f***’ onder de knie krijgt. Dat helpt je in de gemiddelde conversatie al een heel eind op weg. Goed nieuws dus voor de mensen zonder talenknobbel!
2. GIJ ZULT NOOIT OFTE NIMMER CAPPUCCINO DRINKEN NA ELVEN
Dat Italianen geen ontbijtfanaten zijn, is je wellicht bekend. Het typische ontbijt bestaat dan ook uit niet veel meer dan een snelle hap van een cornetto (een croissant) vergezeld van een cappuccino. Let wel op: na 11u wordt de cappuccino impliciet geschrapt van de lijst! Dit is een ongeschreven wet die het best strikt wordt nageleefd. Oké, in toeristische etablissementen, blijven de gevolgen van een inbreuk op deze wet doorgaans beperkt tot een bedenkelijke blik van de uitbater en van de autochtone klanten die naast jou aan de toog staan. Maar neem gerust van ons aan dat al menig Italiaans barista die zijn beroep ernstig neemt, voortijdig de pijp aan Maarten gegeven heeft ten gevolge van zo’n roekeloze en ondoordachte toeristendaad. U weze dus gewaarschuwd.
3. GIJ ZULT DE INTEGRITEIT DER SPAGHETTI NIET SCHENDEN
Pasta. Het favoriete gespreksonderwerp der Italianen. En meteen ook één van de belangrijkste exportproducten van de gehele natie. Hoewel het eten van een bord spaghetti wereldwijd stevig ingeburgerd is, blijken ontstellend weinig mensen te weten hoe men zo’n bord pasta het beste aansnijdt. Het antwoord is simpel: niet aansnijden! Zie de spaghetti als de slagaders van een Italiaan: men draaie deze gerust vrolijk rond de vork maar men wake er zorgvuldig over ook maar één sliertje te raken in zijn fysieke integriteit. Wie het mes hanteert bij het eten van spaghetti snijdt bij zijn Italiaanse tafelgenoten als het ware een mentale slagader door en dat loopt gegarandeerd slecht af.
4. ZEVEN DAGEN PER WEEK ZULT GIJ ALLES OP UW GEMAK DOEN
Dat Italianen wel eens in een hevige colère kunnen schieten is alom bekend. Desalniettemin fietst de gemiddelde Italiaan doorgaans zeer relaxed door het leven. Uit universitair onderzoek is gebleken dat de ’efficiënte’ en ’tijdsbewuste’ Italiaan heden ten dage een uitgestorven soort is, als ze overigens ooit al zou hebben bestaan. Daarom, als je jezelf als buitenlander echt wil integreren in Italiaans gezelschap, dan verdient het aanbeveling om minstens een kwartier – bij voorkeur zelfs een half uur – te laat te komen op afspraken. Dit geldt overigens niet alleen voor informele afspraakjes onder vrienden maar ook voor vergaderingen van staatsbelang.
5. GIJ ZULT UW ZONNEBRIL TEN ALLEN TIJDE EREN
Fashionista’s aller landen verenigt u! Dit gebod is namelijk van kapitaal belang als jullie niet door de mand willen vallen in de modegevoelige Laars! Het is ten strengste verboden de zonnebril niet op je neus te zetten als je die bij de hand hebt. Bij het binnengaan van eender welke ruimte, hoe weinig zonlicht deze ook bevat, zal de rasechte Italiaan het vertikken om zijn zonnebril af te zetten. De zonnebril is als het ware vergroeid met zijn persoonlijkheid, met de essentie van het Italiaan zijn. En voor hardcore Italianen mag het nog iets extremer: van zodra de temperatuur onder de 20 graden dreigt te zakken, schakelen ze over op een voor noorderlingen bevreemdende combinatie van zonnebril met gebreide sjaal en dito muts.
6. GIJ ZULT DE GANGBARE VERKEERSREGELS SCHAAMTELOOS NEGEREN
De Italiaan en zijn auto. Er zijn twee soorten Italianen: enerzijds zijn er de gladde jongens met hun supersnelle sportwagen van Italiaanse makelij en anderzijds zijn er de goedmoedige bompa’s met een roestige Fiat Cinquecento, doorgaans in bedenkelijke staat. In beide gevallen worden de vigerende verkeersregels echter rijkelijk aan de laars gelapt! Het ene type rijdt aan duizelingwekkende snelheden van stad naar stad, daarbij afwisselend rechts of links voorbijstekend en regelmatig flitsend met de koplampen. Het andere type heeft als voornaamste onhebbelijkheid dat ze zich tijdens het parkeren niets aantrekken van een bluts meer of minder in het blikwerk van hun wagen… of in die van jou. Voor je naar Italië afreist met de wagen check je dus best nog even de staat van jouw autoverzekering.
7. GIJ ZULT NOOIT IN EEN WACHTRIJ AANSCHUIVEN OP DE CONVENTIONELE MANIER
Had Charles Darwin vandaag nog geleefd dan had hij maar één verklaring voor het aanschuifgedrag van de Italianen: de wet van de sterkste! Net zoals de ‘efficiënte’ en de ‘tijdsbewuste’ Italiaan niet bestaat, is er ook van de ‘gedisciplineerde’ Italiaan vandaag geen spoor meer te bekennen. Ooit al eens aangeschoven aan pakweg een stationsloket? Dit wordt in Italië beschouwd als een wedstrijd, maar dan van het type zonder spelregels. Het first come, first served principe is hier nimmer aan de orde. Vergeet dus bij het aanschuiven het betere schouderwerk en de verbale intimidatie niet, anders haal je nooit op tijd de trein (ook al is die gegarandeerd zelf ook te laat).
8. GIJ ZULT UW GSM NOOIT OFTE NIMMER NEGEREN
Net zoals de zonnebril vergroeid is met de neus van de Italiaan, is ook de GSM als het ware vergroeid met zijn oor. In Italië is de GSM jouw beste bondgenoot. Je wijkt bijgevolg nooit van zijn zijde en je hebt hem altijd en overal binnen handbereik. Zelfs al rinkelt deze op de meest ongepaste momenten: de lokroep van de GSM mag nooit onbeantwoord blijven. En ja, dat geldt ook wanneer je GSM rinkelt in de universiteitsaula tijdens een les. De professor van dienst zal dan gewoon maar even zijn college on hold moeten zetten.
9. GIJ ZULT TEN ALLEN TIJDE IJSJES BEGEREN
Gelato. Zelfs het Italiaanse woord klinkt al beter dan het Nederlandse, en dan hebben we het nog niet eens over de smaak. Het naleven van dit gebod levert doorgaans niet al te veel problemen op. Het is immers nooit te vroeg noch te laat om je te laten verleiden door een ijsje. Een ijsje als ontbijt, middagmaal of avondeten: niemand zal je scheef bekijken. Het modale Italiaanse ijssalon blijft daarom ook de klok rond open: 24/24 en 7/7. Alleen de spoeddiensten in ziekenhuizen houden er een zelfde uurrooster op na. Ze hebben dan ook grotendeels gelijkaardige doelstellingen: mensen in nood redden.
10. GIJ ZULT UW PIZZA NUTTIGEN MET BIER
Dit gebod wordt door heel wat toeristen met de voeten getreden, waarmee ze zich meteen ontmaskeren als vreemdelingen en cultuurbarbaren. Het geldt onder Italianen als de ultieme test om zekerheid te krijgen over de al of niet Italiaanse herkomst van iemand. Bij twijfel volstaat het de persoon in kwestie een pizza voor te schotelen en te kijken wat hij erbij drinkt. Daarbij hoort het volgend adagium (vrij vertaald uit het Italiaans): Vraagt hij bier, dan is het er een van hier. Denk dus tweemaal na vooraleer je nog eens een echte Italiaanse pizzeria binnenstapt, want zonder dat je het weet, verraadt jouw drankkeuze meteen ook jouw afkomst.