Het grootste salon van Padua: het Palazzo della Ragione

Padua

Het Palazzo della Ragione in reeds sinds de middeleeuwen het kloppende commerciële en bestuurlijke hart van de stad Padua. Het werd gebouwd in 1218 om onderdak te bieden aan handelsgilden en aan de juridische autoriteiten van de stad. Het monumentale gebouw is gelegen tussen twee langgerekte pleinen die bruisen van de bedrijvigheid: de Piazza della Frutta en de Piazza delle Erbe. Elke ochtend verrijzen op beide pleinen honderden kraampjes waar handelaars tot de middag hun waren aanprijzen. Het is één van de grootste openluchtmarkten van Italië. De traditie van de dagelijkse markt nabij het Palazzo della Ragione dateert al uit de middeleeuwen.

Op een stuk muur van het Palazzo aan de zijde van de Piazza della Frutta zijn in de nabijheid van Bar dei Osei nog enkele ingemetselde stenen terug te vinden die de officiële maten aangaven voor producten die hier toen te koop werden aangeboden. 

Je kan onder het Palazzo della Ragione door van het ene naar het andere plein lopen. De gelijkvloerse verdieping van het gebouw is zelf ook één grote, overdekte markplaats met kleurrijke winkeltjes waar een gezellige drukte heerst. 

Die drukte staat in schril contrast met de gewijde stilte in de ‘Salone’, de gigantische ruimte op de eerste verdieping van het Palazzo. Om die ter bereiken neem je vanaf de Piazza delle Erbe de brede stenen trap die naar de sierlijke, overwelfde loggia leidt. Van onder de rondbogen van de loggia heb je een mooi uitzicht over het plein.

Een brede deur halverwege de gaanderij geeft toegang tot de centrale ruimte van het Palazzo: il Salone (het grote salon). Deze indrukwekkende zaal, 81 meter lang en 27 meter breed, was ooit onderverdeeld in drie kleinere zalen waar rechtbanken zetelden. Reeds in 1306 werd de oorspronkelijke ruimte grondig verbouwd. De muren werden met maar liefst zes meter verhoogd en de hele rumte werd overspannen door een dakconstructie die gestut werd door enorme steunbalken die rustten op de binnenmuren van de drie rechtszalen. Het plafond van het oorspronkelijke dak was door Giotto en zijn leerlingen beschilderd met sterren en planeten. Het moet een bijzonder zicht zijn geweest. Jammer genoeg werd het oorspronkelijke dak op 2 februari 1420 verwoest door een hevige brand en de fresco’s van Giotto gingen verloren. Ook de fresco’s die hij op de wanden had aangebracht gingen verloren.

De constructie van een nieuw dak werd meteen toevertrouwd aan Bartolomeo Rizzo, een scheepsbouwkundig ingenieur uit Venetië. Hij liet de binnenmuren waarop het vroegere dak rustte, slopen en maakte er één grote ruimte van. Het enorme houten gewelf ziet er – niet toevallig – uit als een omgekeerde scheepsromp. 

Links op het uiteinde van de zaal staat een groot houten paard. Pas als je naast het paard gaat staan merk je hoe gigantisch de ruimte is waarin je je bevindt. Dit paard dateert uit 1466 en werd gemaakt voor een groot volksfeest. Het werd door de adellijke familie die het paard in bezit had aan de stad geschonken en hier in 1837 opgesteld.  

Nadat het nieuwe dak was aangebracht konden ook de wanden opnieuw beschilderd worden met fresco’s. Die opdracht werd toevertouwd aan Giovanni Nicolò Miretto uit Padua en Stefano da Ferrara. Zij werkten tussen 1425 en 1440 aan een indrukwekkende reeks fresco’s die de tekens van de dierenriem, de maanden, de seizoenen en de planeten voorstellen. De fresco’s werden tussen 1762 en 1770 gerestaureerd door Francesco Zannoni. Dat was nodig want door een hevige orkaan was op 17 augustus 1756 een groot deel van het dak vernield waardoor ook de fresco’s schade hadden opgelopen. 

De frescocyclus is opgebouwd uit twaalf onderdelen. Elk onderdeel is op zijn beurt opgebouwd uit drie stroken met verschillende afbeeldingen die de maand, het sterrenbeeld, de overheersende planeet en de invloeden op de menselijke actviteiten en het karakter symboliseren. Begin je verkenning in de hoek waar je de maand maart en het sterrenbeeld van de Ram afgebeeld ziet en loop vervolgens de wanden verder af tot je de maand februari en het sterrenbeeld van de Vissen bereikt.    

Let voordat je de indrukwekkende Salone verlaat nog even op de ‘Pietra del vituperio’, de ‘Steen der schande’. Mensen die hun schulden niet konden afbetalen dienden op deze steen plaats te nemen in hun ondergoed zodat ze door omstaanders konden worden beschimpt. Vervolgens werden ze uit de stad verbannen. Het gebruik werd ingevoerd in 1231, naar verluidt op verzoek van Sint-Antonius, als alternatief voor de gevangenisstraf die voorheen werd uitgesproken wanneer schulden niet konden worden afgelost.   

Het loont de moeite om ten slotte ook nog eens een kijkje te gaan nemen in de kelders onder het Palazzo. Daar bevindt zich immers een archeologische site waar je de resten kan zien van Romeinse huizen en straten die zich hier ooit bevonden. Onder leiding van een gids krijg je meer te horen over de Romeinse oorsprong van de stad en de gebouwen die er toen stonden. Je bereikt de site via een metalen trap in het centrale gedeelte van de overdekte markt.

Terug boven mag je jezelf trakteren op een kopje koffie of een aperitiefje op het terras van één van de vele bars op de Piazza della Frutta of de Piazza delle Erbe. Geniet daar nog even van het uitzicht op het imposante Palazzo dat je zonet van onder tot boven hebt bezocht.


Colophon PIC

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties

Geef een reactie