Pacentro, de middeleeuwse parel van de Majella

Pacentro

Het charmante middeleeuwse stadje Pacentro is met recht en reden uitgeroepen tot één van de ‘Borghi più belli d’Italia’. Het ligt genesteld tegen de flank van de berg Morrone in het Parco Nazionale della Maiella en kijkt uit over de vlakte rond de stad Sulmona.

Pacentro is een kluwen van karakteristieke huisjes, kronkelende straatjes en smalle steegjes uitgesponnen rond de centrale Piazza del Popolo. Het stadje ademt geschiedenis. De oudste stadskern dateert uit de 8ste eeuw en gaandeweg ontwikkelde de stad zich verder rond het hooggelegen kasteel dat bescherming moest bieden tegen de Saracenen en Noormannen die het gebied binnenvielen. Pacentro kende een periode van economische bloei onder het bestuur van de familie Caldora die van de 13de tot de 15de eeuw over de stad heerste. Later drukten andere bekende adellijke families hun stempel op de stad, onder meer de Orsini, de Colonna en de Barberini. Vanaf halverwege de 19de eeuw raakte de stad langzaam in verval en dat leidde in het begin van de 20ste eeuw tot een massale emigratie van de oorspronkelijke bevolking, onder meer naar ‘La Merica’ om er een beter bestaan te vinden. Eén van de families die Pacentro verliet (in 1919), droeg de naam Ciccone… Zij zou Amerika later een bekende kleindochter schenken: de zangeres Madonna (voluit Madonna Louise Veronica Ciccone).  

Een verkenning van de stad begin je best op Piazza Umberto I. Tegenover de fontein neem je de Via Santa Maria Maggiore.

Even verderop loop je onder een boog door links een klein steegje in, waar je op het einde in de hoek een deur vindt die toegang geeft tot ‘La Casa di Marlurita’. Hier kan je zien hoe er, tot diep in de 20ste eeuw, geleefd werd in Pacentro. Het armoedige huisje ziet er precies uit zoals de laatste bewoonster, Marlurita Chiàchiò, het in 1978 achterliet toen ze stierf. 

De Via Santa Maria Maggiore brengt ons langs de Chiesa di San Marcello verder tot op de Piazza del Popolo, met in het midden de stijlvolle 17de eeuwse fontein. Let onderweg even op de bijzondere huisnummers. In sommige zal het het kerkje van San Marcello herkennen. Je passeert onderweg ook langs een palazzo met een gevel waarop rechts van de deur de wapenschilden te zien zijn van de vele families die het ooit in de stad voor het zeggen hadden.

Het centrale plein, de Piazza del Popolo, wordt aan de linkerzijde begrensd door de kerk van Santa Maria Maggiore. Ze dateert uit de 15de eeuw, maar werd na een zware aardbeving in 1706 grondig gerenoveerd in barokstijl. Op de brede gevel geven zowel een zonnewijzer als een klok de tijd aan.

Even voorbij het plein nemen we rechts de trappen van de Via del Colle. Deze leiden ons in de richting van onze volgende halte: het imposante Castello Caldora met zijn drie ranke torens die het uitzicht van de stad bepalen.

Hier aangekomen bevinden we ons op het hoogste punt van de stad, gelegen op 718 meter boven de zeespiegel. Het is één van de best bewaarde oude middeleeuwse forten van de regio Abruzzo. De eerste fortificatie dateert uit de 10de eeuw, maar het kasteel kreeg zijn huidige uitzicht in de 14de eeuw toen het in handen was van de familie Caldora, naar wie het ook genoemd is. Voor een bescheiden toegangsprijs (van 2 euro) kan je het kasteel bezoeken en dat loont zeker de moeite. Je kan immers tot op het terras gaan van één van de drie resterende torens. Van daaruit heb je een uniek panoramisch zicht over het stadje, de bergen en de vallei. In het kasteel en in de straten van de oude stad wordt elk jaar in augustus een middeleeuws feest gehouden, ‘I Caldoreschi’ genaamd. In het kasteel zie je wapenschilden, zwaarden en andere attributen die bij die historische evocatie gebruikt worden.

Terug op de begane grond volg je het geluid van het klaterende water naar ‘i canaje’, de oude publieke wasplaats waar de vrouwen van de stad vroeger de was kwamen doen en de laatste roddels uitwisselen. Vandaar leidt de weg terug naar de kerk en de Piazza del Popolo.

Tip voor lekkerbekken: als je in Pacentro lekker wil eten, dan moet je absoluut bij La Taverna de Li Caldora zijn. Je vindt de ingang net voorbij de arcade die je vanuit de Via Roma op de Piazza Umberto I brengt. Het restaurant beschikt over een prachtig terras waar het op warme zomeravonden heerlijk dineren is met een fantastisch uitzicht over de vallei en de stad Sulmona. ‘s Middags kies je beter voor een tafel binnen onder de hoge gewelven. Je eet er de heerlijkste lokale specialiteiten aan bijzonder democratische prijzen. De bekende acteur George Clooney werd hier regelmatig gespot toen hij in de buurt was voor de opnames van de film ‘The American’ (uit 2010).

Tip voor durvers: als je geen hoogtevrees hebt en houdt van adrenaline, dan moet je in Pacentro eens de zipline uitproberen. Ze is bijna een kilometer lang en laat je met een snelheid van bijna 80km per uur langs het dorp scheren op zo’n 100 meter boven de vallei. Niet voor doetjes. Meer info via deze link.


Colophon PIC

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties