‘De kostbare tijd’… Uit het coronadagboek van onze vriendin Antonella uit Sicilië… Deel 2

30/04/2020 Reageer
Antonella

De Siciliaanse Antonella Grippi was in het schooljaar 2013-2014 in het kader van een Europees project als taalassistente te gast op onze school, het Bernarduscollege in Oudenaarde. Ik had het grote genoegen met haar te mogen samenwerken voor het keuzevak Italiaans voor leerlingen van de derde graad. Tijdens die maanden van intense samenwerking groeide een warme vriendschap. We houden nog regelmatig contact met elkaar. Antonella schreef voor ‘Ontsmette pennen‘ – de blog van het Bernarduscollege waar mensen in deze coronatijd hun verhaal kunnen doen – reeds een aangrijpend artikel over hoe zij de coronacrisis beleeft vanuit haar thuisstad Palermo. In een tweede blogtekst mijmert ze over het begrip ’tijd’, meebepaald over ‘de kostbare tijd’… We delen deze tweede getuigenis – net zoals haar eerste verhaal – ook graag op onze blog.

Antonella

DE KOSTBARE TIJD…

Een reflectie over de tijd die we hebben gehad en die we nog hebben. Opgedragen aan de jongeren die veel tijd hebben en aan de minder jongeren die er meer zouden willen hebben. En aan alle artsen en gezondheidswerkers die met de tijd die ze hebben mensenlevens redden.

In deze dagen van afzondering komt regelmatig een vraag in me op: waar gaat onze tijd uiteindelijk naartoe? Hoe wordt die verdeeld en gebruikt in de loop van onze dagen?

Het concept ‘tijd’ heeft me altijd al gefascineerd omwille van zijn extreme relativiteit. Niets doet ons meer begrijpen dan de tijd hoezeer ons leven beïnvloed wordt door persoonlijke perceptie.

Een uur kan een eeuwigheid duren, terwijl een ganse dag, een maand of zelfs een jaar voorbij kunnen vliegen als de wind, zonder het ook maar te beseffen.

Kinderen beleven de tijd op een evenwichtige manier; de tijd is hun vriend. Naarmate we groeien, lijkt het echter dat de tijd ons telkens weer ontsnapt. De vriendschap van vroeger wordt zo verbroken en er begint een echte strijd, die we allemaal vanaf een bepaalde leeftijd kennen: de strijd tegen de tijd. Hoe vaak hebben we niet gedacht: “als ik maar meer tijd had!”

Maar als we echt meer tijd zouden hebben, zouden we die waarschijnlijk vullen met zoveel oneindig kleine zaken dat we niet eens zouden merken dat we zo begeerde ‘tijdbonus’ eigenlijk al die tijd al gekregen hebben. Op oudere leeftijd verstrijkt de tijd weer met een langzaam ritme en ook al zouden uitgerekend ouderen zich meer achtervolgd kunnen voelen door het voorbijgaan van die tijd, toch lijken ze die integendeel met sereniteit te beleven.

De grootste problemen met betrekking tot tijd blijven dus over het algemeen beperkt tot ons volwassenen en de reden ligt in één enkel element dat ons allemaal bindt: we zijn behendige vullers van kostbare tijd. We zouden er allemaal meer willen hebben, we verlangen gretig naar tijd.

Men zegt dat “tijd geld is”, maar men zou ook terecht kunnen stellen dat tijd kostbaarder is dan geld zelf, want waartoe zou geld per slot van rekening dienen als we uiteindelijk de tijd niet zouden hebben om het te gebruiken?

Zoekend tussen de verschillende uitdrukkingen met betrekking tot tijd, is er een die me treft vanwege haar eenvoudige en intrinsieke waarheid: “voor alles is er een tijd”. En vandaag is het tijd om halt te houden. Door de lockdown gedwongen om thuis te blijven, zijn onze dagen plotseling veel langer geworden. Het is een bijkomend effect van wat we in deze weken beleven. We zijn de tijd aan het herontdekken, zonder verplichtingen, zonder haast, de lege tijd die niet per se hoeft ingevuld te worden.

Zoals velen heb ik nog steeds moeite om te begrijpen wat er aan het gebeuren is en wanneer we het virus dat erin geslaagd is ons allemaal in huis te houden, zullen kunnen verslaan. Maar tegelijkertijd denk ik dat dit uitzonderlijke moment een weg naar onszelf aan het openen is. Door ons niet meer naar buiten te richten hebben we tijd om aan introspectie te doen, om het heden te beleven zonder altijd gericht te zijn op morgen, een beetje zoals kinderen en zoals ouderen. 

De tijd is nu. Het is op dat moment dat mijn zoon me iets vraagt en ik te afgeleid was om echt naar hem te luisteren. Het is nu, wanneer ik het boodschappenlijstje maak en denk aan wat belangrijk is in plaats van aan de duizend producten die ik niet nodig heb.

Ik herontdek het plezier van een telefoontje naar een vriendin die ik al jaren niet meer heb gehoord of ik probeer de dag smaakvol te maken met het recept van een taart die mijn oma voor mij maakte.

In de Italiaanse supermarkten werd nog nooit zoveel bakbloem verkocht als nu en ook ik heb er een mooie voorraad van ingeslagen. Het bevrijd zijn van de vele verplichtingen brengt ons ertoe het plezier van huisgemaakte gerechten te herontdekken. Gerechten die lekker zijn omdat ze gemaakt zijn met de juiste tijd; ze willen niet met haast bereid worden.

Antonella

Ik heb het gevoel teruggekeerd te zijn naar de tijd toen mijn ouders me enkele dagen bij mijn grootmoeder Tina achterlieten. Het was een leuke onderbreking van de routine. Haar ritme was traag, aangenaam, bijna eeuwig en dat van mij paste zich geleidelijk aan aan dat van haar. Toen ik naar huis bij mijn ouders terugkeerde, voelde ik me herboren, verrijkt door een andere manier om mijn heden te beleven. Verleden en heden hadden zich samengevoegd tot een rijke mix. Vandaag lijkt het gevoel mij vrijwel hetzelfde; ik voel dat de tijd is gestopt, maar dat die op magische wijze rijker is. Het eeuwige dilemma tussen kwantiteit en kwaliteit: vroeger deden we meer, maar waren we daarom ook tevreden?

Ik moet zeggen dat ik het leuk vind om de dag niet af te sluiten met het gevoel uitgeput te zijn en om nog de energie te hebben een boek te lezen of een praatje te slaan met mijn partner.

We zijn niet allemaal gelijk; er zijn mensen die popelen om weer veel verplichtingen te hebben. En ook dit is goed, want de wereld heeft nood aan de mooie variëteit, waaraan hij rijk is.

Voor velen is het helemaal niet gemakkelijk om halt te houden, maar ook voor hen biedt dit moment kansen: het test het vermogen van elkeen om zijn verbeelding te laten spreken en om creatief te zijn. Er zijn interessante initiatieven ontstaan. Zo kunnen we, met behulp van de technologie, uitstekende online cursussen volgen. Ikzelf ben gestart met een yogacursus en telkens als de les eindigt, denk ik, nog steeds liggend op de mat, hoe leuk het eigenlijk wel is dat ik de auto niet hoef te nemen om naar huis te gaan en daardoor misschien de helft van het voordeel van de les kwijtspeel door mij midden in het verkeer te bevinden of door een parkeerplaats te zoeken. 

Antonella

Het leven is ook van huis uit gevarieerd als men dat wil; we moeten enkel de verbeeldingskracht oprakelen die we als kind hadden en haar nu en dan de kans geven om de regisseur van onze dagen te zijn.

Hieronder volgt de originele Italiaanse tekst uit het dagboek van Antonella.

Antonella

IL TEMPO PREZIOSO…

Una riflessione sul tempo che avevamo e quello che ancora abbiamo. Dedicato ai giovani che hanno molto tempo e ai meno giovani che vorrebbero averne di più. E a tutti i medici e gli operatori sanitari che dedicando il loro tempo stanno salvando vite umane.

In questi giorni di quarantena una domanda mi balza frequentemente nella mente: ma dove va a finire il nostro tempo? Come viene distribuito e utilizzato nell’arco delle nostre giornate?

Il concetto di tempo mi ha da sempre affascinata per la sua estrema relatività, niente come il tempo ci fa capire come molto del nostro vivere sia influenzato da una personale percezione.

Un’ora può durare un’eternità, mentre un’intera giornata, un mese o addirittura un anno possono volare via come il vento, senza neanche accorgercene. 

I bambini vivono il tempo in modo equilibrato, il tempo è loro amico. A mano a mano che cresciamo al contrario sembra che esso ci sfugga, sempre. L’amicizia di una volta viene così infranta e inizia una vera lotta, quella che tutti noi, da una certa età in poi, conosciamo: la lotta contro il tempo. Quante volte ci siamo trovati a pensare: “se solo avessi più tempo!”. 

Ma se avessimo davvero più tempo, probabilmente lo riempiremmo con così tante e infinitesimali faccende che non ci accorgeremmo neppure di avere ricevuto l’agognato ‘bonus temporale’ che desideravamo. Nell’anzianità il tempo torna di nuovo a fluire con un ritmo lento e anche se proprio gli anziani potrebbero sentirsi più rincorsi dal suo scorrere, sembrano al contrario viverlo con serenità. 

Dunque i maggiori problemi rispetto al tempo rimangono perlopiù circoscritti a noi adulti e il motivo risiede in un unico elemento che ci accomuna tutti: siamo degli abili riempitori di tempo prezioso. Tutti noi vorremmo averne di più, siamo avidi di tempo.

Si dice che “il tempo è denaro”, ma si potrebbe anche giustamente affermare che il tempo sia più prezioso del denaro stesso, perché in fin dei conti, a cosa servirebbe il denaro se non avessimo poi il tempo per poterlo utilizzare? 

Cercando tra le varie espressioni riguardanti il tempo, ce ne è una che mi colpisce per la sua semplice quanto intrinseca verità: “c’è un tempo per ogni cosa”. E oggi è il tempo per fermarci. Costretti dal lockdown a rimanere a casa, le nostre giornate sono improvvisamente diventate immense. E’ ‘un effetto collaterale’ di ciò che stiamo vivendo in queste settimane, stiamo riscoprendo il tempo senza impegni, senza corsa, il tempo vuoto che non per forza deve essere riempito. 

Come molti, faccio ancora fatica a comprendere cosa stia accadendo, e quando riusciremo a sconfiggere il virus che è riuscito a rinchiuderci tutti dentro casa. Ma al tempo stesso penso che nella sua eccezionalità questo momento ci stia aprendo una strada verso noi stessi. Non proiettandoci più verso l’esterno, abbiamo tempo per guardarci dentro, per vivere il presente senza essere sempre proiettati verso il domani, un po’ come i bambini e come gli anziani. 

Il tempo è ora, è in quell’istante che mi figlio mi chiede qualcosa e io ero troppo distratta per ascoltarlo realmente; è ora quando faccio la lista della spesa e penso a cosa è importante piuttosto che ai mille prodotti di cui non ho bisogno.

Riscopro il piacere di una telefonata ad un’amica che non sentivo da anni o mi cimento a rendere la giornata saporita con la ricetta di una torta che mi faceva mia nonna.

In Italia, nei supermercati è andata a ruba la farina e anch’io ne ho fatto una bella scorta. L’esserci liberati dai molti impegni ci porta a riscoprire il piacere dei cibi fatti in casa quelli che sono buoni perché sono fatti col tempo giusto, non vogliono essere creati con la fretta.

Mi sento tornata come quando i miei mi lasciavano qualche giorno a casa della nonna Tina. Era una bella pausa dalla routine. I suoi ritmi erano lenti, piacevoli, quasi eterni e i miei piano piano si modellavano ai suoi. Quando tornavo a casa dai miei, mi sentivo rigenerata, arricchita da un modo diverso di vivere il mio presente. Passato e presente si erano uniti creando una ricca miscela. Oggi la sensazione mi appare simile; sento che il tempo si è fermato, ma che magicamente sia più ricco. L’eterno dilemma tra quantità e qualità: prima facevamo più cose, ma eravamo contenti? 

Io devo dire che mi piace non finire la giornata sentendomi sfinita e avere ancora l’energia di leggere un libro o di chiacchierare col mio compagno.

Non tutti siamo uguali; c’è chi freme per ritornare ad avere tanti impegni e anche questo è giusto, perché il mondo ha bisogno della bella varietà di cui è ricco. 

Per molti non è per niente facile fermarsi, ma anche per loro, questo momento ha un’interessante risvolto: mette alla prova la capacità di ognuno di immaginare e creare. Sono nate delle interessanti iniziative che con l’aiuto della tecnologia ci consentono di seguire degli ottimi corsi online. Ne sto seguendo uno di yoga e ogni volta che termina la lezione, ancora distesa sul tappetino, penso a quanto sia bello che non debba prendere l’auto per rientrare a casa e perdere così forse metà del beneficio della lezione stando in mezzo al traffico o cercando posteggio.

Antonella

La vita è varia anche da casa se lo si vuole; dobbiamo solo rispolverare la fantasia che avevamo da bambini e darle la possibilità ogni tanto di essere la regista delle nostre giornate.

Foto’s: Katrien Claeys


Colophon PIC

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties

Geef een reactie