Iedereen kent Julius Caesar als de Romeinse veldheer die Gallië veroverde en als provincie bij het Romeinse Rijk inlijfde. In zijn verslag over deze oorlog (Commentarii de Bello Gallico) noemde hij ons, de Belgen, de dapperste van alle Galliërs. Een fijn compliment.

Julius Caesar (100-44 v.Chr.) was behalve een militair genie ook een briljant politicus. Rotsvast overtuigd van zijn talenten wou hij niets liever dan alle macht naar zich toetrekken. Nadat hij zijn rivaal Pompeius definitief verslagen had, was hij heer en meester in het Romeinse Rijk. Hij liet zich in 44 v.Chr. benoemen tot dictator perpetuus, dictator voor het leven. Maar van deze eretitel heeft hij niet lang kunnen genieten…

Hoewel Caesar erg geliefd was bij het volk, kon een groep senatoren het niet verkroppen dat door de alleenheerschappij van Caesar het einde van de republiek was ingeluid. Ze hadden namelijk zeer slechte herinneringen aan koningen… Ze wilden er dan ook alles aan doen om de ‘democratische’ republiek weer nieuw leven in te blazen. Dit hield in dat Caesar van het toneel moest verdwijnen…

Dag van de aanslag was 15 maart, de Iden van maart, 44 v. Chr. Plaats van de aanslag was de ‘curia Pompeii’, het senaatsgebouw horend bij het theatercomplex van Pompeius. De curia die door Caesar op het Forum Romanum was gebouwd, kon als gevolg van een brand niet gebruikt worden.

Tijdens de senaatszitting werd Caesar met 23 dolksteken, waarvan één fataal, koelbloedig vermoord. Onder de samenzweerders was ook Brutus, door Caesar als een zoon beschouwd. Tot hem zou Caesar zijn laatste woorden gericht hebben. Hij zou in het Grieks ‘Ook jij, mijn zoon?’ gezegd hebben. In het Latijn zijn deze woorden bekend als ‘Et tu, Brute?’ of ‘Tu quoque, fili mi?’. Wellicht zijn deze legendarische woorden een mythe…

De exacte locatie van de moord kunnen we in het moderne Rome nog steeds aanwijzen, ook al is het theater van Pompeius verdwenen. Op de Area Sacra van het Largo di Torre Argentina, ook wel bekend als het ‘Poezenforum’, staat een pijnboom op de plaats waar Caesar aan zijn einde kwam.

Het lichaam van Caesar werd gecremeerd op het Forum Romanum. Op die plek werd een rond altaar opgericht. Later liet Octavianus, Caesars achterneef en adoptiefzoon, daar een tempel bouwen ter ere van zijn vergoddelijkte ‘vader’. Het ronde altaar werd in de bouw mee opgenomen. De tempel werd in 29 v.Chr. ingewijd. Twee jaar later werd Octavianus de eerste ‘keizer‘ van Rome en kreeg hij de eretitel ‘Augustus’ (de verhevene). Zo werd hij de alleenheerser die Caesar had willen zijn…

Op 15 maart komen nog steeds bewonderaars van deze grote Romeinse staatsman naar het Forum Romanum afgezakt om er bloemen of lauwerkransen neer te leggen op de precieze plaats waar Caesars lijk ritueel werd verbrand. En ja, ook wij waren er al enkele keren bij.

We maakten er kennis met de Gruppo Storico Romano, die op 15 maart een historische evocatie doet zowel van de moord op Julius Caesar (aan de Largo Argentina) als van zijn begrafenis (op het Forum Romanum).

In onderstaand filmpje zie je de evocatie van de moord op Julius Caesar nabij de Area Sacra van het Largo di Torre Argentina. De moord zelf zie je vanaf minuut 17.50.

Andere vaste gasten die we al twee keer op 15 maart hebben ontmoet op het Forum zijn de leden van de familie Pistone. Deze sympathieke Romeinse familie komt elk jaar kransen neerleggen op het graf van Caesar. Ze huren ook telkens een acteur in die de lijkrede declameert uit de tragedie Julius Caesar van William Shakespeare.

Uiteraard brengen ook wij, classici die ooit Caesars meesterwerk ‘De Bello Gallico’ hebben bestudeerd, op gepaste wijze hulde aan één van Romes grootste militaire en politieke strategen. In 2018 maakten we een kort fotoverslag van onze ‘bedevaart’ naar de laatste rustplaats van Julius Caesar.

Tip: de perfecte plaats om op 15 maart ’s avonds te dineren is het Ristorante Da Pancrazio, een typische Romeinse trattoria. Je kan er heerlijk eten op een unieke locatie: de overwelfde gangen van het eeuwenoude Theater van Pompeius. Een bijzondere ervaring!

---