Luisa Spagnoli. Als de naam je bekend in de oren klinkt, dan is dat misschien omdat je ooit voor een uitstalraam hebt gestaan van de wereldwijde modeketen die haar naam draagt.
Maar Luisa Spagnoli (1877-1935), een echte onderneemster, is ook de uitvindster van de meest bekende praline van Italië: de Bacio (Kus), ook bekend als Bacio Perugina. Je vindt deze heerlijke, stijlvol in zilverpapier verpakte delicatesse echt overal in Italië. Telkens er iets te vieren valt – verjaardagen, huwelijken, jubilea – verschijnen ze op tafel. En uiteraard worden er ook op Valentijnsdag massaal veel Baci uitgedeeld onder geliefden. De populaire pralines zijn in Italië dé manier om je genegenheid voor iemand uit te drukken.
Aan het ontstaan van deze iconische praline is, zoals altijd in Italië, een mooi verhaal verbonden, vol romantiek bovendien. Het verhaal begint in 1907. In dat jaar opent Luisa, samen met haar echtgenoot Annibale Spagnoli en twee zakenpartners, Francesco Buitoni en Leone Ascoli, een bescheiden chocoladebedrijfje in het centrum van Perugia. Perugina, zo heet de onderneming, gaat van start met vijftien werknemers. In de daarop volgende oorlogsjaren staat Luisa noodgedwongen alleen aan het hoofd van de onderneming omdat de mannen onder de wapens worden geroepen. Ze heeft overduidelijk talent voor zaken en ondanks de moeilijke economische situatie slaagt ze erin de onderneming te laten groeien. Na de oorlog telt het bedrijf ruim honderd werknemers.
In 1922 kreeg Luisa plots een geniale inval. Als ze de vele kleine stukjes hazelnoot die na de verwerking van de noten normaal gezien werden weggegooid nu eens zou recycleren en gebruiken in een nieuw product? En zo gebeurde het ook. Ze bedacht een praline met in het hart een enkele hazelnoot. Daarrond kwam een mix van zachte chocolade en stukjes hazelnoot en ten slotte, een mantel van zuivere chocolade. Een succesproduct was geboren.
Luisa moet zo tevreden geweest zijn over de smaak van haar nieuwe uitvinding dat ze wellicht daarom minder aandacht besteedde aan het vinden van een goede, commercieel interessante naam. Omdat de nieuwe praline een onregelmatige vorm had die een beetje deed denken aan een gebalde vuist, gaf ze de praline gewoonweg de naam ‘Cazzotto’, wat zoveel betekent als ‘mep’ of ‘vuistslag’… Je moet uiteraard geen marketeer zijn om te beseffen dat je met zo’n naam geen wereldmarkt zal veroveren.
Gelukkig was er Giovanni Buitoni, de zoon van mede-oprichter Francesco, en ondertussen lid van de directie van het bedrijf. Hij was het die Luisa overtuigde om de naam te veranderen in het veel beter klinkende ‘Bacio’. De basis voor een wereldwijd commercieel succes was hiermee gelegd. Maar dat was niet alles. Er volgde in de jaren ’30 nog een briljant idee dat de praline helemaal onweerstaanbaar zou maken. In elke praline zou namelijk een klein briefje worden toegevoegd met daarop een spreuk over – hoe kan het anders – de liefde. Over de oorsprong van dat idee is weinig met zekerheid geweten. De meest aannemelijke versie is dat het de verdienste was van Federico Seneca, de creatief directeur van Perugina die ook de zilveren verpakking met de sterretjes bedacht. Maar echte romantici nemen daar uiteraard geen genoegen mee. Ze geloven liever in die andere versie, waarbij het Luisa Spagnoli was die zelf liefdesboodschappen verstopte in de pralines die zouden worden voorgelegd voor kwaliteitscontrole door…. Giovanni Buitoni, met wie ze een geheime liefdesrelatie zou hebben gehad. Geef toe: se non è vero, è ben trovato.
Creatief directeur Seneca was overigens ook de man die in de eerste publiciteitscampagnes voor de Baci Perugina gebruik maakte van het populaire schilderij ‘De Kus’ (1859) van Francesco Hayez dat in die tijd vele Italiaanse huiskamers sierde. Daarop staat een verliefd koppetje afgebeeld dat helemaal opgaat in een innige kus.
Onder het motto ‘never change a winning team’ is aan het hele marketingconcept rond de praline sinds de jaren ’30 nauwelijks nog iets veranderd. De liefdesspreuken worden ondertussen wel in verschillende talen vermeld (Italiaans, Engels, Frans, Spaans, Duits…) en er bestaan – naast de klassieke versie met fondantchocolade – ondertussen ook al diverse smaakvarianten, waaronder baci met melkchocolade, met witte en roze chocolade, met karamelsmaak… Maar de hazelnoot blijft het hart van de praline en de boodschap die ervan uitgaat, blijft universeel en onveranderd: een Bacio schenken of samen een Bacio delen is een daad van liefde. Zo simpel kan een sterk marketingconcept zijn.
Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!
Reacties