Dit mooie verhaal kregen we toegestuurd door Bert Van Rossen, Italiëfan en autoliefhebber. Hij ontdekte bij toeval onze blog en stelde vast dat de blog meegeschreven werd door… zijn voormalige lerares Latijn. We kregen algauw een enthousiast mailtje met de belofte dat hij ‘een mooi verhaal voor ons had, dat misschien wel een leuk idee zou zijn voor onze blog’. En dat verhaal, dat lees je hier…

Op een avond in januari zat ik wat te surfen op internet. Wat doet een mens anders tijdens de Corona lockdown? Op televisie is er ook bloedarmoede, dus dan maar naar het kleine scherm turen. Op de site 2dehands.be is er zo’n knop “In je buurt”. Zeer verslavend die knop, want je vindt altijd wel iets dat je altijd al had willen hebben in je buurt. En dan is het zeer verleidelijk. Probeer het uit op eigen risico zou ik zeggen.

Maar die avond was het wel prijs. De tweede advertentie (nog maar enkele minuten online dus) was een oude trapauto die in de gemeente Nazareth stond. De trapauto was aan de foto’s te oordelen behoorlijk vuil en verwaarloosd. De eigenaar had hem blijkbaar ook ‘verfraaid’ met stickers. Het zag er allemaal niet uit. Maar toch, hij straalde iets uit. En als autoliefhebber in hart en nieren was ik er op slag verliefd op. Ik heb al enkele trapauto’s verzameld, dus deze kon en mocht er zeker bij. Een telefoontje later had ik onmiddellijk afspraak met de aanbieder (hij zou zijn hond wel iets later uitlaten). En eigenlijk, na 5 minuten was het geld overhandigd en zat mijn nieuwste aankoop in mijn auto.

Volgende etappe: poetsen. Hij was niet alleen vuil, maar hij rook ook niet bepaald fris. Enkele emmers water en een behoorlijke hoeveelheid Italiaans wondermiddel – ‘Dasty’ – en poliermiddel kwamen er aan te pas. Maar gaandeweg toonde de parel zijn schittering. En opeens… daar stond het: in het raampje stond een merkteken, een vliegende centaur. Het was de heilige graal: een originele Giordani, een fabrikant van kinderfietsen, kinderbuggy’s en trapauto’s uit de streek van Bologna.

En dan begint de zoektocht op internet. Hier wou ik toch meer van weten. Al snel kwam ik op de website www.restauro-giordani.it van Piero Fava. Ik schreef hem een e-mail. Het was meteen nog eens een goed excuus om mijn Italiaans van onder het stof te halen. Niet dat je je daar veel moet bij voorstellen. Ik heb nooit een les Italiaans gehad. Maar wel ging ik met mijn ouders ieder jaar op vakantie naar Italië. Als enig kind wil je dan ook graag wat contact zoeken met andere kinderen. En ik had rap door dat Italiaanse kinderen enkel maar Italiaans spreken. Ik volgde toen op school ook Latijn (bij Franka Verhoeyen nog wel) en probeerde een paar Latijnse woorden uit. Warempel… het werkte! We verstonden elkaar. En zo heb ik gaandeweg Italiaans ‘geleerd’ tot op een niveau dat ik een conversatie kan houden, gebaseerd op fonetische klanken. En dan is er nog schrijven… dat is niet hetzelfde als fonetisch klanken nabootsen. Ik zou eigenlijk wel graag eens weten wat ik soms schrijf, want ongetwijfeld bevatten mijn zinnen wel enkele fouten. Hoe dan ook, Piero slaagde erin mijn e-mail te ontcijferen en hij antwoordde met heel veel informatie.

Vooreerst over de fabrikant zelf. Het verhaal van Ditta Raffaele Giordani leest als een roman vol weemoed en volharding. In het begin van de twintigste eeuw nam Pietro Giordani de smidse over die zijn vader Raffaele rond 1885 opgericht had. Pietro was een pientere Italiaan die vroeg de mogelijkheden van de opkomende fiets in Italië zag. Fietsen werd in het begin van de twintigste eeuw een echte hype omdat zo grotere afstanden konden afgelegd worden in een kortere tijd. De eerste stap van ‘people on wheels’ was gezet. Zo werd hij één van de eerste fietsfabrikanten in Italië. Ook dacht hij vrijwel meteen aan de kleinsten en maakte fietsen in kindermaten. Het werd meteen het meest populaire speelgoed in Italië. 

Professioneel ging het Pietro voor de wind maar in zijn privé was het andere koek. Hij had zelf een zwakke gezondheid en drie van zijn kinderen stierven op heel jonge leeftijd. In 1911 stierf hij zelf aan een longontsteking. Raffaele (genoemd naar de vader van Pietro) nam het bedrijf over op heel jonge leeftijd, samen met zijn broers. Hij had de pienterheid van zijn vader en breidde vlug het gamma van fietsen uit met o.m. kinderbuggy’s en tuinornamenten. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij vanwege zijn technische kennis opgevorderd om te werken in een wapenfabriek. Maar het brein van Raffaele stond nooit stil en na zijn shift voor het vaderland ging hij in zijn eigen fabriek werken aan prototypes van kinderbuggy’s en aan machineverbeteringen. Toen de oorlog was afgelopen stond hij meteen in pole position om de Italiaanse markt opnieuw te veroveren. Het was in die periode dat de eerste trapauto’s van Giordani het levenslicht zagen. Kort na de oorlog stierven ook zijn helpende broers. Raffaele zette het bedrijf alleen verder. Tegen het begin van de Tweede Wereldoorlog had het bedrijf ruim 1300 arbeiders in dienst. Maar toen kwam opnieuw de oorlog. Omdat de fabriek dicht bij het treinspoor lag, werd ze tijdens een bombardement verwoest. Alsof dat nog niet erg genoeg was, werd het weinige dat overbleef ook nog eens geplunderd door de bezetters. Maar nog voor de oorlog gedaan was, begon Raffaele opnieuw te produceren. Deze keer had hij een contract om hospitaalbedden te maken. En die waren zeker nodig op het einde van de oorlog. 

Samen met zijn vijf zonen bouwde Raffaele zijn bedrijf weer uit met als hoogtepunt de opening van hun nieuwe fabriekshal in Casalecchio di Reno, in het jaar 1961. Eén van die zonen, Pietro genaamd, hield zich enkel bezig met het ontwerp en de productie van trapauto’s. Ze waren zo mooi dat ze succesvol werden in heel de wereld. En uit die tijd stamt dus mijn nieuwste aanwinst in mijn collectie trapauto’s. Vandaag bestaat het bedrijf Giordani niet meer. In 1984 sloten de zonen van Raffaele definitief de deuren. Maar terug naar mijn vondst. Van Piero Fava kreeg ik ook een kopie uit de catalogus van 1967.  

Daar kon ik zien dat er van de trapauto twee versies bestonden. De gewone G.S. en de G.S.R. Beiden hadden een openende motorkap met een nagemaakte motor eronder. Maar bij de G.S.R. zat er onder die motor ook nog een toestelletje dat het geluid van een motor nabootste. Zonder twijfel kan u zich inbeelden hoe verrukt ik was toen ik onderaan de trapauto die motorino a batteria rumoroso terugvond. Meer nog, de originele batterij uit 1967 (Pertrix 259) bleek er nog in te zitten. Natuurlijk werkte ze niet meer. Ik wou eerst nog de kapotte batterij houden als aandenken maar op internet vond ik snel terug dat dat type niet meer gemaakt werd omdat het zeer giftig was. Het kostte me wat moeite om de batterij te verwijderen en alles mooi gepoetst te krijgen. 

Gaandeweg kreeg mijn trapauto nog meer glans en werd zijn geschiedenis interessanter. Toegegeven, de chroom is wat verweerd en hier en daar is de lak wat beschadigd, maar dat hoort nu eenmaal bij een trapauto van pakweg 54 jaar oud. In antiekprogramma’s op de televisie noemen ze dat ‘patina’. 

Wat nu? Wel, hij staat nu op mijn zolder in het gezelschap van mijn andere trapauto’s. Ik heb nog een Honda van het Franse merk Morellet-Guerineau uit 1963, een Ferrari van het Italiaanse merk Biemme uit 1969, een Engelse Tri-ang Sprite De Luxe van 1972 en nog enkele Italiaanse moderne Toys-Toys. Maar de Giordani is toch mijn favoriet en gaat nooit meer weg. Grappig is dat doordat ik tamelijk wat tijd aan die trapauto besteed heb, mijn dochters ook interesse gekregen hebben. Ze hebben al de trapauto’s als een erfenis verdeeld onder elkaar. Ze hebben al uitgemaakt wie welke krijgt. Dus verkopen zit er zeker niet in, want psychologisch gezien zijn ze al niet meer van mij maar van mijn dochters. 

Heb je genoten van dit verhaal en van de foto’s, laat dan zeker een reactie na bij dit artikel op deze leuke website.

– Bert Van Rossen –

---