Een vaas met een verhaal: de Testa di Moro

Testa di Moro

Waar je ook gaat langs Siciliaanse wegen, overal kom je ze tegen: de Teste di Moro, de Morenhoofden. Deze bijzondere vazen, in de vorm van een mannen- en een vrouwenhoofd, vind je werkelijk overal. Ze zijn uitgegroeid tot één van de meest kenmerkende symbolen van Sicilië en wel in die mate dat je ze ook terugvindt in de vorm van juwelen of magneten en op posters, T-shirts, tafelkleden enz.  

Aan deze iconische hoofden is – hoe kan het ook anders – een verhaal verbonden, een verhaal van liefde, leugen en wraak. Dat verhaal gaat als volgt.

Er was eens…

…een mooie jonge vrouw. Ze leefde rond het jaar 1000 in Palermo, meer bepaald in de wijk Kalsa, nabij de haven. Toen ze op een dag de jonge basilicumplantjes op het balkon van haar woning water gaf, kruiste haar blik die van een jonge Moorse soldaat die toevallig passeerde en naar boven keek. Het was liefde op het eerste gezicht. De twee beleefden een hartstochtelijke relatie.

De man droeg echter een geheim met zich mee: hij was gehuwd en vader van enkele kinderen, maar dat durfde hij niet te vertellen aan zijn Palermitaanse minnares. Toen de dag naderde dat hij Palermo moest verlaten om terug naar zijn gezin te gaan biechtte hij zijn geheim op. De jonge vrouw was verteerd door een overweldigend verdriet en zon op wraak. Als zij hem niet kon krijgen, dan zijn wettige vrouw ook niet. Nooit zou zij hem laten gaan! En zo gebeurde het ook. Toen de man vredig sliep, hakte ze zijn hoofd af.

Om haar geliefde voor altijd bij haar te hebben gebruikte ze het hoofd als vaas en plantte er basilicum in. Die basilicum groeide en bloeide weelderig omdat ze er elke dag tranen van verdriet op stortte. Toen haar buren zagen hoe miraculeus goed die basilicum bloeide, wilden ze uiteraard ook zo’n vaas. Zo ontstond het gebruik om keramieken vazen te maken in de vorm van het hoofd van een Moor. De Palermitaanse geliefde van de onfortuinlijke Moorse soldaat zou uiteindelijk ook in een gelijkaardige vaas vereeuwigd worden. 

Meestal zal je in de straten van Sicilië de vazen ook als koppel terugvinden. De legende wil immers dat het ongeluk brengt als je de twee geliefden scheidt en dus maar één hoofd koopt. En bijgelovig als Sicilianen zijn nemen ze dus maar liever geen risico. Als je zelf ook de aanschaf van een Testa di Moro overweegt, wees je dan bewust van het ‘gevaar’. Maar die legende zou natuurlijk best wel eens door handige marketeers zijn bedacht.

Van kruidenpot tot designobject

Siciliaanse keramiekkunstenaars, vooral in de stad Caltagirone, hebben zich bekwaamd in het ontwerpen van Teste di Moro in alle mogelijke kleuren en vormen. De objecten worden dan ook al lang niet meer alleen gebruikt als pot om kruiden, bloemen of planten in te houden. Sommige vazen zijn heuse designobjecten die perfect matchen in de modernste interieurs. Al moeten we zeggen dat er hier en daar ook wel wat kitsch tussen zit.


Colophon - Segesta

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties