De basiliek van Sint-Antonius van Padua, een populair pelgrimsoord

Padua Basilica Sant Antonio

Sint-Antonius van Padua (1195 – 1231) is een populaire heilige. Die populariteit heeft hij onder meer te danken aan zijn vermogen om mensen te helpen om verloren voorwerpen terug te vinden. Als je de goede man aanroept met de magische formule “Heilige Antonius, lieve sint, zorg dat ik mijn … vind”, dan stoot je gegarandeerd even later op die zoekgeraakte sleutelbos of onvindbare bankkaart.

Dat de 13de eeuwse heilige populair is, blijkt ook als je in Padua de basiliek bezoekt waar hij begraven is. Het is er het hele jaar door een komen en gaan van gelovigen die een gunst willen afsmeken van il Santo, de Heilige. De inwoners van Padua spreken inderdaad zelden zijn naam uit. Ze spreken steevast over il Santo en la Basicila del Santo alsof er geen andere heiligen van betekenis zijn.    

Padua

Sint-Antonius van Padua is – in tegenstelling tot wat zijn naam laat vermoeden – geen Italiaanse heilige. Hij zag immers op 15 augustus 1195 het levenslicht in Lissabon, in Portugal dus, als zoon van rijke, adellijke ouders. Op vijftienjarige leeftijd trad hij in het klooster, eerst bij de orde van de Augustijnen en later, in 1220, bij de Orde van de Franciscanen. Hij werd missionaris in Noord-Afrika, in Frankrijk en ten slotte in Italië. Daar ontmoette hij zijn tijdgenoot en stichter van de orde, Sint-Franciscus van Assisi.

Antonius werd in 1227 benoemd tot provinciaal overste van de Franciscanen in Romagna. Hij reisde voortdurend rond maar koos Padua als zijn vaste uitvalsbasis. Daar stierf hij ook, op 13 juni 1231, op 35-jarige leeftijd. Nauwelijks een jaar later verklaarde Paus Gregorius IX hem heilig. Rond zijn graf werd algauw een ruime kerk gebouwd om de vele pelgrims te kunnen ontvangen. De kerk heeft het statuut van basilica pontificia, wat betekent dat ze onder het rechtstreekse gezag van het Vaticaan staat.

De buitenzijde van de basiliek doet denken aan Basilica di San Marco in Venetië, met de kenmerkende koepels in Byzantijnse stijl. De voorgevel bestaat uit vijf rondbogen. Boven de middelste bevindt zich een nis met een beeld van Sint-Antonius. Onder het beeld door stap je de ruime basiliek binnen. Om de bezoekersstromen in goede banen te leiden werd een parcours uitgestippeld dat je best ook volgt. 

Op een pilaar links voorbij de ingang word je meteen al begroet door de Madonna del Pilastro die de pelgrims minzaam toekijkt. Het is een fresco uit de 14de eeuw dat Maria en Jezus afbeeldt, geflankeerd door Johannes de Doper en Johannes de Evangelist. 

Het is onmogelijk om niet overweldigd te worden door de grootsheid en de pracht van de immense basiliek met haar hoge rondbogen, fraai beschilderde wanden en gewelven en de vele, rijkelijk versierde kapellen.

Voorbij de Madonna del Pilastro bereik je in de linker zijbeuk de grote kapel met het indrukwekkende marmeren grafmonument van il Santo. De voorzijde van het monument bestaat uit vijf rondbogen. Daarachter zie je een klein altaar, bovenaan een trap met zeven treden. Onder dat altaar bevindt zich de graftombe met het lichaam van de heilige Antonius. Pelgrims wandelen achter het grafmonument door. Vaak is het hier geduldig aanschuiven om even met de hand de marmeren wand te kunnen aanraken waarachter Sint-Antonius rust. Mensen van alle leeftijden komen hier bidden en om een gunst vragen. Dat die gunsten vaak ook worden ingewilligd blijkt uit de honderden votiefplaatjes en dankbetuigingen die de wanden van de kapel sieren.

De volgende halte is de Cappella delle Reliquie helemaal vooraan in de apsis van de kerk. Hier bevinden zich tientallen fraai versierde reliekhouders met relieken van Sint-Antonius van Padua en andere heiligen. Onder meer de tong, de stembanden, een vingerkootje, de kin en de kaak van Sint-Antonius worden hier door pelgrims vereerd. Ook aanwezig in deze kapel: drie doornen uit de doornenkroon van Christus, bloed van San Felice, een vinger van San Lorenzo en botjes uit de lichamen van Santa Caterina, Santa Maddalena en Santa Giustina.  

Even verderop in de apsis zit een monnik achter een houten tafel. Wie dat wil kan zich hier laten zegenen en heel wat mensen, gezinnen vooral, laten dat ook doen. 

Via een houten deur in de rechterzijbeuk bereik je de aangrenzende kloostertuin die helemaal door een overwelfde kloostergang is omgeven. Van onder de hoge bogen door heb je een mooie uitkijk op de zijkant en de koepels van de monumentale basiliek. 

Padua

Wie een aandenken wil aan het bezoek aan de basiliek en zich wil verzekeren van Antonius’ blijvende bescherming kan terecht in de souvenirwinkel in het kloostercomplex of bij één van de vele kraampjes op het plein voor de kerk. Er is een ruim aanbod aan bidprentjes, rozenkransen en heiligenbeeldjes. Ben je een vergeetachtig type en verlies je veel tijd met het zoeken naar voorwerpen die je kwijt bent geraakt, overweeg dan zeker de aankoop van een beeldje van de heilige Antonius. Plaats het thuis op de kast en roep de hulp in van Sint-Antonius van Padua als weer eens iets zoek is. Succes gegarandeerd! 


Colophon PIC

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties

Geef een reactie