Messina, de toegangspoort tot Sicilië, heeft een lange traditie als strategisch gelegen en kosmopolitische havenstad. Vele volkeren en culturen zetten hier ooit voet aan wal en deze lieten ook hun sporen na in de rijke artistieke productie van de stad. Hoewel de stad veel te lijden heeft gehad van een verwoestende aardbeving in 1908 en zware bombardementen in 1943 zijn heel wat kunstwerken bewaard gebleven. Ze werden gered uit vernielde kerken en palazzi. De hoogtepunten ervan kan je vandaag bewonderen in het Museo Regionale di Messina, kortweg MuMe.
Het museum is ondergebracht in de gebouwen van een voormalige spinnerij, aan de rand van stad, vlakbij de haven waar de ferryboten aanmeren. Het kreeg zijn huidige vorm in 2016 en is museaal bijzonder goed doordacht. Het parcours is opgevat als een tijdreis langs meesterwerken uit diverse periodes in de geschiedenis van de stad, van de Griekse en Romeinse oudheid, over de middeleeuwen en de renaissance tot het begin van de 19de eeuw.
De gelijkvloerse verdieping bevat een bescheiden collectie voorwerpen uit de Griekse en Romeinse tijd, waaronder een marmeren sarcofaag waarop de mythe van Icarus wordt afgebeeld en marmeren hoofden van o.m. de Romeinse keizers Trajanus en Hadrianus. Op weg naar dit deel van de de collectie passeer je de resten van de crypte van een oude kloosterkerk die zich hier ooit bevond. In de lege nissen werden mummies bijgezet van overleden kloosterlingen.
Om de rest van de collectie te ontdekken moet je even op je stappen terugkeren. In de eerste zalen kan je kunstwerken uit de middeleeuwse periode van de stad bewonderen. Het gaat veelal om stukken die werden gered uit kerken en andere gebouwen die vernield werden door brand of aardbevingen. Zo zijn er nog enkele fragmenten te zien van de oorspronkelijke beschilderde houten dakbalken van de duomo.
In de daarop volgende zalen bevinden zich schilderijen en beeldhouwwerken uit de renaissancetijd. Je vindt er een aantal werken van de lokale kunstenaar Antonello da Messina (ca. 1430-1479). Heel beroemd is zijn polyptiek van San Gregorio. Het werk toont een Madonna met kind, geflankeerd door San Gregorio (links) en San Benedetto (rechts).
Antonello da Messina vond voor zijn werk inspiratie bij Vlaamse en Nederlandse meesters. Ook zij zijn hier in het museum vertegenwoordigd met enkele werken. Zo is er een Kruisafneming van Colijn de Coter (ca. 1440 – ca. 1522) en een Pietà met de symbolen van de passie van een onbekende Vlaamse schilder.
Het museum herbergt ook een mooie collectie oude boeken, voornamelijk van Romeinse auteurs zoals Iuvenalis en Cicero.
Ook de Toscaanse keramiekkunstenaar Andrea della Robbia is aanwezig met een werk dat bekend staat als ‘La Madonna della Frutta’.
In een volgende zaal staan twee originele beelden van de Neptunusfontein waarvan je tegenwoordig nog een kopie aantreft op de Piazza Unità d’Italia in de stad. Naast Neptunus zelf zie je ook het zeemonster Scylla.
We volgen verder het parcours en bereiken via enkele trapjes één van de absolute hoogtepunten van het museum: de zaal met twee grote schilderijen die Caravaggio hier in Messina maakte: de ‘Opwekking van Lazarus’ en de ‘Aanbidding van de Herders’.
Daarna gaat het naar de tweede verdieping waar we werken terugvinden van de tweede helft van de 17de eeuw tot en met de 19de eeuw. Deze zijn doorgaans iets minder bijzonder, maar sommige van de schilderijen geven wel een goed beeld van hoe de stad er in die tijd moet hebben uitgezien.
Typisch voor de laatste decennia van de 17de eeuw zijn werken die teruggrijpen naar klassieke thema’s uit de Griekse en Romeinse oudheid, het zogenaamde classicisme. Ook deze kunststroming is in de collectie vertegenwoordigd.
In één van de laatste zalen van het museum trekt de enorme reiskoets van de Senaat van Messina de aandacht. Ze dateert uit 1742 en was bedoeld om de macht en het gezag van het hoogste politieke orgaan van de toenmalige stad uit te stralen. De goudkleurige koets is rijkelijk gedecoreerd met sculpturen en beschilderde panelen.
Praktisch: Het Museo Regionale di Messina is gelegen aan de Via della Libertà, 465. Het is dagelijks geopend van 9u tot 19u. Een ticket kost 8 EUR. Check voor alle zekerheid vooraf nog even de website.
Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!
Reacties