‘Antonia’. Paolo Cognetti’s ode aan een vergeten dichteres

Cover Cognetti

Antonia Pozzi. De naam zal de meesten onbekend in de oren klinken. Ze was een Italiaanse dichteres die in 1912 in Milaan werd geboren en in 1938, op 26-jarige leeftijd zelfmoord pleegde uit wanhoop over het opkomende fascisme in Italië en elders in Europa. De Italiaanse succesauteur Paolo Cognetti, bekend van o.m. De acht bergen en Het geluk van de wolf, brengt deze – ook in Italië – vergeten dichteres terug voor het voetlicht in het mooie boek ‘Antonia’.

Het is geen roman geworden, en je kan het ook geen echte biografie noemen. Het is eerder een persoonlijk verhaal waarin Cognetti zich aan de hand van haar gedichten, foto’s en brieven een voorstelling maakt van hoe haar leven er moet hebben uitgezien. Hij verweeft haar woorden met zijn persoonlijke beschouwingen en zo ontstaat een mooi menselijk portret van een intrigerende jonge vrouw.

Antonia Pozzi was een vrouw die meer kansen kreeg dan vele van haar vrouwelijke leeftijdsgenoten. Geboren in een welstellende familie kon ze rondreizen door Europa, studeren aan de universiteiten en vakanties doorbrengen in de bergen. Ze leefde zich creatief uit in poëzie en fotografie, maar als jonge vrouw zocht ze ook naar liefde. Die vond ze aanvankelijk bij haar leraar Latijn met wie ze een hartstochtelijke briefwisseling onderhield. Zijn huwelijksaanzoek werd echter afgewezen door haar vader, die zijn dochter liever in hogere kringen zou uithuwelijken. Ook twee latere relaties zouden finaal stranden en telkens zou haar maatschappelijke status als kind van de betere bourgeoisie een rol spelen. Hoezeer zij ook haar best deed om zich aan het juk van haar afkomst te onttrekken, ze zou zich door haar vader én door de buitenwereld steeds in die rol gedwongen voelen. Enkel in haar geliefde bergen, ver van de stad en van de gouden kooi waarin ze leefde, kon ze zich echt vrij voelen en vond ze het echte leven. Tragisch genoeg is het ook daar, op een grasveld, dat ze besloot dat leven te beëindigen, ontgoocheld in de liefde, gedesillusioneerd door de woekerende klassenstrijd, bevreesd voor het opkomende fascisme.

November
En dan – als het zover zal zijn dat ik ga –
zal er in mijn wereld
iets resten
van mij –
zal er een zweem van stilte resten
te midden van de stemmen –
een ragfijn zuchtje wit
te midden van het blauw

Dat Cognetti gefascineerd is geraakt door het levensverhaal van Antonia Pozzi hoeft niet te verbazen. Met haar deelt hij een passie voor de bergen die voor hem, net als voor haar, een toevluchtsoord en inspiratiebron vormen. Ook al stierf de dichteres veertig jaar voor Cognetti zelf geboren werd, de mentale verwantschap tussen beide literaire talenten levert een verrassend warm en empathisch portret op. Als lezer komt onvermijdelijk de vraag in je op: wat als die twee – Pozzi en Cognetti – elkaar hadden gekend? Wat als ze samen de bergen waren ingetrokken? Wat een aanstekelijke literatuur zou daaruit voortgevloeid zijn.

Antonia, Paolo Cognetti. Uitgeverij De Bezige Bij, 256 pagina’s. Nu te koop bij de lokale boekhandel of via deze link bij bol.com.


Colophon - Segesta

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties