De mythische oorsprong van het Lago di Vico

Caprarola Palazzo Farnese Lago di Vico

Ten zuiden van Viterbo (in Lazio) strekken zich de Monti Cimini uiteen bosrijk en bergachtig natuurgebied gevormd door enkele eeuwenoude, uitgedoofde vulkanen. In de kratermond van één van die voormalige vulkanen, de Monte Venere, bevindt zich het Lago di Vico. Gelegen op 504 meter boven de zeespiegel is het meer van Vico het hoogste kratermeer van het Italische schiereiland. Het is een populaire bestemming voor dagjestoeristen die op en rond het water wat verkoeling komen zoeken op hete zomerdagen.

Volgens een oude legende zou het meer zijn ontstaan te danken hebben aan niemand minder dan Hercules, de befaamde held uit de antieke mythologie die uitblinkt in fysieke kracht. Je kent hem ongetwijfeld van zijn ‘twaalf werken’. De legende van de mythische oorsprong van het meer staat mooi afgebeeld op een reeks fresco’s in het majestueuze Palazzo Farnese in Caprarola, een stadje op de bergflanken nabij het meer. In één van de zalen van het paleis, de Sala di Ercole, wordt op het plafond in vijf taferelen het hele verhaal verteld. Volg je even mee?

Uitgedaagd door de lokale bevolking om zijn uitzonderlijke kracht te demonstreren plant Hercules uiteindelijk een ijzeren staaf in de grond en vraagt hij de geitenherders om die er opnieuw uit te trekken. 

Onder het toeziende oog van een geamuseerde Hercules proberen de mannen urenlang tevergeefs de staaf los te maken uit de bodem.

Uiteindelijk trekt Hercules zelf met volle geweld en sprekend gemak de staaf terug uit de grond, weerom tot grote verbazing van de omstanders. Hierdoor bewijst hij nogmaals zijn bovennatuurlijke kracht. Meteen ontspringt er uit het gat in de grond een waterbron.

Het water overspoelt in een mum van tijd de omliggende weilanden en groeit gaandeweg uit tot een heus meer, het ‘Lacus Ciminus’, later het Lago di Vico genoemd. Hercules drijft ontspannen op het water…

Om Hercules te bedanken voor het heilzame water dat hij hen geschonken heeft, richten de bewoners van de streek ter ere van hem een tempel op.

Leuk detail: het gezicht van de afgebeelde architect van de tempel vertoont verdachte gelijkenissen met dat van Giacomo Barozzi da Vignola, vaak kortweg Vignola genaamd (1507-1573), de architect die in opdracht van kardinaal Alessandro Farnese het hele paleis ontwierp.  

Overigens is het geen toeval dat het mythische verhaal van Hercules zoveel aandacht krijgt in het paleis. Het is immers een fraai stukje propaganda voor kardinaal Farnese zelf. Net zoals Hercules er destijds voor gezorgd had dat de inwoners van de streek water kregen, zo had kardinaal Farnese ervoor gezorgd dat door middel van dijken en kanalen het water van het meer beheerst kon worden en niet langer voor overstromingen zorgde. De kardinaal positioneert zich dus handig als een moderne Hercules die eveneens aanspraak mag maken op de dankbaarheid van de lokale bevolking. Door zijn eigen architect Vignola te laten afbeelden als de architect van de tempel voor Hercules wordt de link tussen Hercules en Farnese zelfs voor wie traag van begrip is wel duidelijk. 

Voor alle duidelijkheid: het Lago di Vico is uiteraard helemaal niet het werk van Hercules. Het meer is ontstaan toen enkele uitgedoofde vulkaankraters zo’n 100.000 jaar geleden gevuld raakten met smeltwater van gletsjers uit de ijstijd. Maar, zoals altijd in Italië, geldt ook hier het adagium: ‘se non è vero, è ben trovato’.


Colophon PIC

Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vond, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!

Reacties

1 thoughts on "De mythische oorsprong van het Lago di Vico"

Geef een reactie