Tot de vele attracties van Verona behoren ook vier prachtige middeleeuwse kerken. Voor een zeer bescheiden toegangsprijs kan je ze alle vier bezoeken en dat is best wel de moeite waard. In sommige van de kerken is ook een audioguide in de toegangsprijs inbegrepen.
Basilica di San Zeno
De Basilica di San Zeno is zonder twijfel één van de mooiste romaanse kerken van Noord-Italië. De oorspronkelijke kerk werd plechtig ingewijd in 807 na Chr. Bij die gelegenheid werden de relieken van San Zeno, de patroonheilige van Verona, naar hier overgebracht. Deze heilige ligt nog steeds in de crypte begraven.
In de loop der tijden werd de basiliek regelmatig gerestaureerd. Haar huidige uitzicht dateert grotendeels uit de 12de eeuw, toen de kerk werd heropgebouwd na de verwoestende aardbeving van 1117. De elegante voorgevel verraadt meteen de typische Veronese stijl, gekenmerkt door het gebruik van verschillende kleuren (wit en roze) en verschillende bouwmaterialen (baksteen en tufsteen). Rechts van de kerk verrijst de hoge en slanke klokkentoren. Links ervan staat de massieve bakstenen toren van het aangrenzende klooster. De zuilen van het voorportaal van de kerk steunen op twee leeuwen in roze marmer. Centraal in de voorgevel trekt een prachtig roosvenster de aandacht. Het wordt door de Veronese ‘Ruota della Fortuna’ (Rad van Fortuin) genoemd.
De oorspronkelijke toegangspoort tot de kerk, die je enkel van binnen in de kerk kan zien, is een uniek kunstwerk. Het bestaat uit 48 bronzen panelen die scènes uit de bijbel weergeven. De linkerdeur bevat taferelen uit het Oude Testament, op de rechterdeur zie je taferelen uit het Nieuwe Testament.
Binnenin is de kerk overwegend romaans, met uitzondering van het plafond en van de absis die in gotische stijl werden uitgewerkt. De ruime kerk zelf bestaat uit drie verschillende niveaus.
Het gelijkvloerse gedeelte van de kerk was bestemd voor het volk. Dit deel is verdeeld door ranke zuilen en brede pilasters die met elkaar verbonden zijn door romaanse bogen. Kijk omhoog naar het houten plafond en laat je verwonderen door het geraffineerde spel van vormen en kleuren.
Via een brede trap in de middenbeuk van de kerk kan je afdalen naar de crypte. Onder de bogen door bereik je tussen een woud van zuilen de laatste rustplaats van San Zeno. Hier heerst ingetogen stilte. Leuk detail: in het tragische verhaal Romeo & Juliet van Shakespeare zouden de geliefden elkaar hier in deze crypte in het allergrootste geheim elkaar het ja-woord hebben gegeven.
Boven de crypte bevindt zich het hogere gedeelte van de kerk. Dat bereik je door een trap in de linker en rechter zijbeuk. De wanden van de bovenkerk zijn volledig versierd met polychrome fresco’s. Op vele van deze fresco’s werden in de loop der eeuwen door bezoekers graffiti aangebracht. Sommige dateren reeds uit de 14de eeuw.
In de absis bevindt zich het hoogtepunt van een bezoek aan de basiliek: het befaamde drieluik met Maria en Jezus in haar armen. Dit meesterwerk is van de hand van de Italiaanse renaissanceschilder Andrea Mantegna.
Breng voor je de kerk verlaat zeker een groet aan het beeld van San Zeno. Dat het beeld zwart is, is geen toeval. Zeno, die van 362 tot 380 bisschop was van Verona, was immers afkomstig uit Afrika.
Geniet nog even na in de mooie binnentuin van het aangrenzende Benedictijnerklooster. Vanuit de kloostergang met zijn elegante zuilen heb je een prachtig zicht op de rood-wit gestreepte kerk.
De Basilica di San Zeno is gelegen aan de Piazza San Zeno.
Chiesa di San Fermo Maggiore
Deze kerk werd in de 11de eeuw gebouwd op de plaats waar twee heiligen, San Fermo en San Rustico, ooit werden begraven. Beide heiligen stierven in 304 na Chr. de marteldood op de oever van de Adige, die ook vandaag nog steeds vlakbij de kerk stroomt. Het verhaal van San Fermo en San Rustico staat afgebeeld op de centrale bronzen poort in het voorportaal van de kerk.
Weetje: San Fermo werd op een originele manier doodgemarteld. Hij werd verplicht een grote visgraat in te slikken…
De toegang tot de San Fermo bevindt zich aan de zijkant van de kerk. Algauw merk je dat er eigenlijk twee kerken zijn die boven elkaar gebouwd zijn.
De benedenkerk bestaat uit vier lage schepen, verdeeld door zuilenrijen. Vooraan bevinden zich drie absissen. Om het weinige natuurlijke licht dat de kerk binnenvalt optimaal te verspreiden, werden de plafonds en de zuilen met witte kalk overschilderd. Op de zuilen werden later fresco’s aangebracht. Eén van de meer dan zeventig fresco’s is één van de oudste afbeeldingen van Sint Franciscus.
Zo klein, donker en intiem de benedenkerk is, zo groot, licht en ruim is dan weer de eenschepige bovenkerk. Ronduit indrukwekkend is het gewelfde houten plafond. Het lijkt wel een gigantisch omgekeerd schip. Op de balken zijn over de hele lengte van de kerk kleine heiligenportretten geschilderd, 416 in totaal. Ze dateren uit het begin van de 14de eeuw.
Op de linkerwand achteraan de kerk bevindt zich een origineel kunstwerk, een grafmonument voor Niccolò Brenzoni, een edelman uit Verona die hier in 1422 werd begraven. Het gaat om een sculptuur van Nanni di Bartolo, omgeven door een fresco van de Veronese schilder Antonio Pisano, bijgenaamd Pisanello. Het is het eerste werk dat door Pisano werd gedateerd en gehandtekend.
Vooraan in de kerk, links van het koor, bezoeken we nog even de Cappella di Sant’Antonio, gewijd aan Sint Antonius van Padua. De kapel is rijkelijk versierd met fresco’s uit de 14de eeuw.
Het plafond in het centrale koorgedeelte bevat mooie afbeeldingen van de vier evangelisten.
De Chiesa Maggiore di San Fermo is gelegen aan de Via Dogana, 2.
Basilica di Santa Anastasia
Deze kerk ontleent haar naam aan Anastasia, een martelares uit de 4de eeuw na Chr. Het waren monniken van de orde der Domenicanen die op het einde van de 13de eeuw begonnen met de bouw van deze gotische kerk. Ze zou uitgroeien tot de grootste kerk van Verona.
De voorgevel in rode baksteen is, op het voorportaal na, onafgewerkt gebleven. De gotische stijl is duidelijk herkenbaar aan de spitse ramen. Aan de achterzijde van de kerk priemt een 72 meter hoge imposante campanile de hemel in.
Bij het binnenkomen van deze grote, drieschepige kerk, word je begroet door twee bijzondere figuren die, gezeten tegen een pilaar, een wijwatervat ondersteunen. De ene is een kleine gebochelde man, de ander een eenvoudige arbeider met een gat in zijn broek ter hoogte van de knie. Ze staan symbool voor de vele gewone volksmensen die vele jaren lang gewerkt en betaald hebben voor de bouw van de kerk. De traditie wil dat het aanraken van deze figuren geluk brengt.
Binnen in de ruim kerk overheerst de rozerode kleur die zo kenmerkend is voor het marmer uit Verona én voor bloed van Christus en de martelaren. In de tegelvloer wordt het rood afgewisseld met wit en zwart, de twee kleuren die symbool staan voor het zwartwitte habijt van de Domenicanen.
In de loop van de 15de en 16de eeuw werden`langs de wanden van de kerk diverse kapellen en altaren opgericht door de vele welstellende families van de stad. Een wandeling door de zijbeuken leest dan ook als een kroniek van de lokale geschiedenis.
Vooraan in de kerk, rechts van het koor, tref je in de Cappella Pellegrini het bijzondere fresco ’San Giorgio e la Principessa’ (Sint Joris en de Prinses) aan. De eerder vermelde Pisanello schilderde het werk tussen 1433 en 1438. Links zie je hoe Sint-Joris zich klaar maakt om de strijd aan te gaan met de draak die de stad bedreigt. Hij wordt uitgeleide gedaan door een nobele prinses. Rechts zie je de sinistere draak, dreigend te midden van reptielen en karkassen van dode dieren.
Vergeet bij het verlaten van de kerk niet om even één van de beelden onder het wijwatervat aan te raken. Geluk verzekerd!
De Basilica di Santa Anastasia is gelegen aan de Piazza Santa Anastasia.
Duomo Santa Maria Assunta
De duomo is eigenlijk een complex architecturaal geheel van drie aaneensluitende religieuze gebouwen. De eigenlijke duomo, gewijd aan Maria, wordt geflankeerd door een baptisterium of doopkapel (San Giovanni in Fonte) en een kleinere kerk gewijd aan Sant’ Elena.
De oorspronkelijke kerk dateert uit het einde van de 12de eeuw en was gebouwd in romaanse stijl. In de loop der eeuwen werd het gebouw meermaals gerestaureerd en gaandeweg werden er ook andere stijlelementen aan toegevoegd. Dat blijkt vooral uit de voorgevel, waar de romaanse toegangspoort wordt geflankeerd door gotische ramen en bekroond met barokke elementen.
In de duomo valt meteen ook weer het rozerode marmer van de zuilen en de gewelfbogen op. Dezelfde kleur wordt subtiel weerspiegeld in de vloer. De wanden zijn versierd met veelkleurige fresco’s van lokale kunstenaars uit de renaissance. Ook in deze kerk zijn heel wat mooie kapellen en altaarstukken te bewonderen. Eén ervan bevat een werk van niemand minder dan Titiaan.
Indrukwekkend is ook de rijk beschilderde koepel waarin de hemelvaart van Maria wordt afgebeeld.
In het aangrenzende baptisterium, de San Giovanni in Fonte, is de grote achthoekige doopvont de centrale attractie. Ze is uitgehouwen uit één enkel massief marmerblok. Op de doopvont wordt in diverse taferelen het geboorteverhaal van Jezus uitgebeeld, van de aankondiging aan Maria tot het doopsel van Christus door Johannes de Doper.
Voorbij het baptisterium bereik je via een ruimte met archeologische resten de Chiesa di Sant’Elena, een romaanse kerk uit de 9de eeuw.
In de kerk zie je nog de fundamenten van een vroegchristelijke basilica uit de 4de eeuw, waarop later de Chiesa di Sant’Elena gebouwd is.
De Duomo Santa Maria Assunta is gelegen aan de Piazza Duomo.
Meer info over Verona? Lees ook:
- Verona, stad van de liefde
- In de voetsporen van Romeo en Julia in Verona
- In agriturismo ‘Il Pianetto’ ligt Verona aan je voeten
- Het tragische liefdesverhaal van Romeo en Julia
Ciao! Wij zijn Carl Buyck en Franka Verhoeyen, initiatiefnemers van Cosiddetto. Via deze blog delen wij onze passie voor Italië en al het moois dat dit bijzondere land te bieden heeft. Als je dit artikel leuk of interessant vindt, deel het dan gerust met jouw vrienden of kennissen. Je doet er ons een groot plezier mee. Grazie mille!
1 thoughts on "Vierkerkentocht in Verona"